Penrhiw-fawr

Ffynnon Gellionnen 

SN7004

 Gwelodd Howard Huws gyfeiriad at Ffynhonnau Dyffryn Aman, ardal ar y ffin rhwng Sir Gaerfyrddin a Sir Forgannwg yn y gyfrol Rhamant a Rhyddid gan J. Dyfnallt Owen (Clwb Llyfrau Cymareg, 1953). Cafodd y dyfyniad o Erwau’r Glo gan Huw Walters (Abertawe, 1976).

Hen arfer yn disgyn o’r Oesoedd Canol oedd ymweld â’r ffynhonnau ar y Sul cyntaf yn Awst. Roedd yn hen arfer Babyddol. Cofiaf yn awr weld minteioedd yn cyrchu tua Ffynnon Fforch Aman ar bynhawn Sul cyntaf yn Awst o Gwnllynfell, a phobl Penrhiw-fawr yn troi eu hwynebau tua Ffynnon Gellionnen. Ystyrid y pererinion hyn yn bechaduriaid mawr, a tharanai’r tadau yn eu herbyn, a’r diwedd fu lladd yr arfer. Gwir mai’r ifainc oedd y pechaduriaid hyn. 

LLYGAD Y FFYNNON Rhif 20 Haf 2006

cffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffc