Maenordeilo
FFYNHONNAU SIR GAR gan Saundra Storche
(Traddodwyd y sgwrs yn Eisteddfod Genedlaethol Llanelli 2014)
FFYNNON CAPEL ISAF
Erbyn
hyn mae llawer o ffynhonnau sanctaidd wedi diflannu neu yn adfeilion.
Dinistriwyd nifer fawr yn dilyn y ddeddf Gwahardd Pererindota a gyflwynwyd gan
Thomas Cromwell. Byddai pererinion yn aml yn ymweld â ffynhonnau ar ddiwrnod gŵyl
saint. Mae Capel Isaf (SN66012527 Maenordeilo) ar dir preifat a dywedodd y
perchennog y byddai pererinion o Gaergaint yn galw yno ar eu ffordd i Dyddewi.
Rydym yn cael ffeithiau diddorol am ffynhonnau gan berchnogion tir, gwybodaeth
sydd wedi cael ei basio i lawr ar lafar ac nid ar gael mewn llyfrau ar y pwnc.
Yn ôl perchennog Capel Isaf, roedd y ffynnon a’r tŷ yn gapel canoloesol
ac yn rhan o abaty Talyllychau. Roedd yn bleser ymweld â’r safle ac mae'r dŵr
yn cael ei bwmpio i mewn i'r tŷ a'i ddefnyddio heddiw.
LLYGAD
Y FFYNNON
cffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffccffc